Od zdjęcia do filmu, czyli w jaki sposób badania podłużne pomagają zrozumieć człowieka
dr hab. Radosław Rogoza AEH (stacjonarnie)
Data:
4 grudnia 2025
Obracając w dłoniach słynną kostkę danych, można zauważyć, że badania poprzeczne stanowią
jedynie jej bardzo wąski wycinek. Niezależnie od tego, jak szczegółowe by nie były, nigdy nie
odpowiedzą na fundamentalne dla zrozumienia ludzkiego zachowania pytanie – jak do tego
doszło? Tego rodzaju badania można porównać do zdjęcia, na którym uchwycono twarz
wyrażającą emocję – choć jesteśmy w stanie precyzyjnie stwierdzić, jaka to emocja, nie wiemy,
skąd się na niej pojawiła. Z tego powodu, badania prowadzone w duchu korelacyjnym często
uznawano za niewystarczające do uchwycenia złożonej natury człowieka. Niniejszy wykład
przybliży ideę badań podłużnych, w których szereg zdjęć staje się animacją poklatkową,
pozwalającą lepiej zrozumieć procesy leżące u podłoża ludzkich zachowań. Zostaną w nim
przedstawione podstawowe techniki analizy danych podłużnych, a także wprowadzenie do
dynamicznych modeli strukturalnych, umożliwiających integrację danych z dziesiątek punktów
czasowych.